Een verslaving overwinnen begint bij het beseffen dat je verslaafd bent. Het probleem is dat een verslaving vaak start bij occasioneel gebruik en dat het een groeiend probleem is. Het is ook niet altijd eenvoudig om te weten waar de scheidingslijn tussen regelmatig gebruik en een verslaving ligt. Over het algemeen merken gebruikers dat de drug steeds meer deel gaat uitmaken van het leven. Regelmatig gebruik begint dan uit te groeien tot overmatig gebruik. Het bezig zijn met bijvoorbeeld alcohol, gokken of drugs, al is het maar in de gedachten, begint steeds zwaarder door te wegen op het dagelijkse leven.
Een verslaving herkennen
Uiteindelijk resulteert het overmatige gebruik in een verslaving. Dat wil zeggen dat je niet langer de baas bent over je acties. Je gebruikt vaker en meer dan wat je plan was of dan wat je vooraf zou willen. Het verlangen om te gebruiken, is erg sterk en het gebruik komt op de eerste plaats te staan. Hierdoor ervaar je steeds meer problemen in het dagelijkse leven, bijvoorbeeld op school of op het werk. Het rationaliseren van het probleem of fatalistisch denken (“We gaan toch allemaal dood”) is eveneens kenmerkend voor een verslaving. Positief denken lukt vaak enkel nog in combinatie met het verslavende middel. Klinkt dit bekend in de oren? Dan is er wellicht sprake van een verslaving. Als je twijfelt, is het sowieso een goed idee om hierover te spreken met een vertrouwenspersoon. Voor een buitenstaander is het soms eenvoudiger om de signalen van een verslaving te herkennen, hoewel dat zeker niet altijd het geval is.
Zoek hulp en praat over je verslaving
Eenmaal je beseft dat je verslaafd bent, is de kans groot dat je het probleem wil aanpakken. En mogelijk denk je dat je dit zelf kan doen, maar in de praktijk kan je alle hulp gebruiken. Een verslaving aanpakken, is een strijd leveren. En hoe meer hulp je daarbij krijgt, des te groter de kans is dat jij wint en de verslaving verliest. Hulp kan talloze verschijningsvormen kennen. Het kan gaan om vrienden of familie die je helpen om gemotiveerd te blijven. Maar het kan ook gaan om professionele hulp, bijvoorbeeld van een therapeut in de verslavingszorg. Zeker bij hardnekkige verslavingen is professionele hulp aan te raden.
Stoppen en blijven stoppen
Samen met je hulp zet je een nieuwe stap: stoppen. Stoppen is enorm eenvoudig. Iedereen kan stoppen met drugs. Wat echt moeilijk is, is niet terugvallen in de verslaving. Daarvoor is het onder andere belangrijk om je triggers te herkennen, ze onder ogen te komen en te weten hoe je kan voorkomen dat triggers in een terugval resulteren. Professionele hulp kan hierbij helpen. Zorg er echter voor dat niet alleen jij klaar bent om te stoppen, maar ook je omgeving. Alles wat aan de verslaving herinnert, zal je uit je leven moeten bannen. Dat gaat bijvoorbeeld om de spullen die bij de verkeerde gewoonte horen. Het kan zelfs helpen om je huis helemaal opnieuw in te richten.
Weet ten slotte dat een terugval niet altijd uit te sluiten is. Het kan dat zelfs lange tijd na het afkicken drugs zo aanlokkelijk wordt, dat je aan de lokroep toegeeft. Laat zo’n terugval echter niet het einde van de strijd zijn. Ook in een oorlog verliest men eens een veldslag. Heb je een uitglijder gemaakt? Probeer er dan vooral van te leren. Wat is er gebeurd? Wat kan je doen om een nieuwe uitglijder te voorkomen? Dat is waar het echt om draait. Een terugval is in feite een stap voorwaarts in het proces en is geen mislukking. Het kost nu eenmaal tijd voordat oude gewoonten volledig zijn weggeëbd. Laat je in ieder geval niet overmannen door schaamte- en schuldgevoelens. Een therapeut kan helpen om het een passend plaatsje te geven.