Ötzi, de ijsmummie met bijzondere tattoos

Lang dacht men dat de Egyptenaren de eerste waren die begonnen met tatoeëren. Niets blijkt minder waar! Met de vondst van ijsmummie Ötzi, vond men ook tatoeages van 5300 jaar geleden. Niet in Egypte, maar in Europa. Maar hoe zijn die tatoeages destijds gemaakt? En wat betekenen ze? Wij zochten het voor je uit.

Een mummie: griezelig of bijzonder?

Het woord ‘mummie’ associëren we vaak met iets griezeligs. Toch is het niet meer dan een goed geconserveerd lichaam na overlijden. In het oude Egypte waren ze expert in het mummificatieproces, met balsem en doeken. Maar soms is het de natuur die, geheel zonder opzet, zorgt voor de conservering van een lichaam. Dat is ook het geval bij ijsmummies.

Wanneer een dier of mens na overlijden door ijs wordt omgeven, wordt het lichaam perfect geconserveerd. Het lichaam verandert dan in een ijsmummie en wordt soms pas duizenden jaren later gevonden. Als de mummie al die tijd goed luchtdicht met het ijs omsloten is gebleven, is hij vaak nog in bijzondere goede staat als hij wordt uitgegraven.

De vondst van Ötzi 

De oudste gevonden ijsmummie in Europa is Ötzi. Het is het lichaam van een man die zo’n 5300 jaar geleden leefde, in wat we nu de Kopertijd noemen. Wandelaars vonden hem aan de rand van een gletsjer in de Ötztaler Alpen. Sindsdien is hij meerdere malen uitgebreid onderzocht.

De oudste tattoos

De spullen die Ötzi bij zich had, leren ons over de Kopertijd en over zijn status en bezigheden. Maar de onderzoekers waren ook erg gefascineerd door de tatoeages die op ze op zijn lichaam vonden. Tatoeages gemaakt met roet, dat in een sneetje in de huid is gewreven. Een primitieve manier van tatoeëren, die past bij de tijd waarin Ötzi leefde.

Een bijzondere ontdekking

Bij zulke oude tatoeages ga je je natuurlijk afvragen waar ze voor dienden. Hebben ze te maken met een bepaalde stam of een leefgebied? Zijn het trofeeën voor overwinningen? Vertellen de tattoos een verhaal? Onderzoekers bogen zich over dit vraagstuk en kwamen tot een interessante ontdekking: De tatoeages van Ötzi zijn zeer waarschijnlijk gezet om pijn te bestrijden. Meer dan 50 van de tattoos zitten op plekken waar hij lichamelijk ongemak had, bijvoorbeeld door artrose. Het is dus goed mogelijk dat men 5300 jaar geleden pijn bestreed met inkervingen en roet. Bijzonder!

Cultuur, Kunst ·
Ik hou van het leven. Ik heb zeer brede interesses, maar een bijzondere passie voor kunst en geschiedenis. Zij die de geschiedenis niet kennen, zijn gedoemd die te herhalen! Ik lever sinds juni 2020 bijdragen voor deze website.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Nederlandse influencer maakt moderne versies van beroemde schilderijen

Alle aanpassingen in het dagelijks leven rondom Covid-19, hebben de afgelopen maanden veel van ons gevraagd. Toen we allemaal thuis kwamen te zitten, draaide het soms om overleven en aanpassen, maar er waren ook momenten van ontspanning en creativiteit. De Nederlandse Anneloes besloot er het beste van te maken en ging creatief aan de slag. Ook daagde ze anderen uit mee te doen met ‘Tussen Kunst & Quarantaine’. Dat leverde duizenden leuke beelden op!


Credits: Lunéville & Vous 


Credits:
francesco tasselli

Simpel tijdverdrijf

Het was even schrikken toen we begin 2020 ineens massaal thuis moesten blijven. In het kader van leuk tijdverdrijf bedacht Anneloes een challenge voor haar huisgenoten: Tussen Kunst en Quarantaine. Zij moesten een beroemd schilderij namaken met huis-tuin-en-keukenproducten, zoals bijvoorbeeld WC papier, groente en servies. De anderen konden dan raden om welk kunstwerk het ging.


Credits:
Melanie Marsman

Van kleine challenge tot wereldwijde hit

De eerste foto’s op instagram werden zo goed ontvangen, dat Anneloes gemotiveerd werd om er mee door te gaan. Toen het Rijksmuseum haar begon te volgen op Instagram ging het project viral en was er geen houden meer aan. De hashtag #tussenkunstenquarantaine levert meer dan 49.000 bijdragen op. De internationale hashtag #betweenartandquarantine is goed voor nog eens ruim 32.000 foto’s. Jong en oud deden mee. Sommigen met slechts enkele voorwerpen, anderen met een volledige verkleedpartij, om zo een schilderij na te kunnen maken.


Credits:
Galerie Taglialatella Paris

Doe je ook mee?

Het instagramaccount Tussen Kunst & Quarantaine staat inmiddels vol met leuke inzendingen. We kozen een paar mooie exemplaren uit om je te inspireren om ook zèlf aan de slag te gaan. De tijd van thuisisolatie is wellicht voorbij, maar een challenge als deze werkt ook prima op regenachtige dagen of in een doodgewoon weekend.


Credits:
saharfardmehregan


Credits:
Elise Verhoeven Fashionstyling


Credits:
Kelsi Giguere


Credits:
claire salvo

Is cultuur aangeleerd of aangeboren?

Cultuur

Wat voor de één normaal is, is voor de ander maar vreemd. Gedrag dat voortkomt uit een bepaalde cultuur is daar een goed voorbeeld van. Het is fascinerend om te zien hoe verschillend sommige culturen kunnen zijn. Men vraagt zich dan ook vaak af of cultuur is aangeleerd of aangeboren. Het is een vraag die ook wetenschappers bezighoudt. Er is dus ook al volop onderzoek naar gedaan! Benieuwd wat de uitkomst is? Lees dan zeker even verder.

Wat is cultuur?

Als we het hebben over cultuur, dan hebben we het over het geheel van normen, waarden, tradities, regels, kunstuitingen, etc. van een land, volk of groep (aldus de Dikke van Dale). 

Het gaat om gewoontes die al jaar en dag normaal zijn voor een groep mensen en om zaken die soms heel kenmerkend kunnen zijn. In eigen land ben je je vaak nauwelijks bewust van de cultuur. Ga je echter op reis naar een ver land, bijvoorbeeld in Azië of Afrika, dan is het verschil met thuis zo groot dat je een heuse cultuurschok kunt ervaren.

Aangeleerd gedrag

Omdat we zo gewend zijn aan de cultuur waar we in leven, is het vaak moeilijk deze te veranderen. Hierdoor rijst de vraag of cultuur is aangeleerd of aangeboren. Het antwoord is: aangeleerd. 

We zijn allemaal mensen van vlees en bloed, met een eigen persoonlijkheid die we overal met ons meenemen. Maar de manier waarop we ons gedragen in een groep is ons aangeleerd. Van jongs af aan kijken kinderen naar hun ouders en naar de mensen om hen heen om te ontdekken wat ‘normaal’ is. Hoe gaan we met elkaar om? Hoe gedragen we ons? Wat vinden we van bepaalde gebeurtenissen? Het is – vaak onbewust – aangeleerd gedrag.

Cultuur

Een nieuwe cultuur aanleren

Dat cultuur is aangeleerd, zie je goed wanneer je kijkt naar kleinere subculturen zoals de cultuur op een kantoor. Als je net aan een nieuwe baan begint, kan het soms enorm wennen zijn! Je observeert, probeert, stelt vragen en voegt je langzaam maar zeker naar de heersende cultuur. Is het niet bewust, dan is het wel vanuit een drang om te overleven. We willen er immers bij horen en niet uit de toon vallen!

Is alle cultuur aangeleerd?

In principe is alle cultuur aangeleerd. Toch zijn er ook aanwijzingen die erop duiden dat er een diepere emotie is die soms een rol speelt. Je ziet dat bijvoorbeeld terug bij adoptiekinderen die hun biologische ouders ontmoeten. Het gevoel van ‘thuiskomen’ dat zijn ervaren is met ons verstand moeilijk te verklaren, maar dat betekent niet dat het er niet is.

Cultuur