Lang dacht men dat de Egyptenaren de eerste waren die begonnen met tatoeëren. Niets blijkt minder waar! Met de vondst van ijsmummie Ötzi, vond men ook tatoeages van 5300 jaar geleden. Niet in Egypte, maar in Europa. Maar hoe zijn die tatoeages destijds gemaakt? En wat betekenen ze? Wij zochten het voor je uit.
Een mummie: griezelig of bijzonder?
Het woord ‘mummie’ associëren we vaak met iets griezeligs. Toch is het niet meer dan een goed geconserveerd lichaam na overlijden. In het oude Egypte waren ze expert in het mummificatieproces, met balsem en doeken. Maar soms is het de natuur die, geheel zonder opzet, zorgt voor de conservering van een lichaam. Dat is ook het geval bij ijsmummies.
Wanneer een dier of mens na overlijden door ijs wordt omgeven, wordt het lichaam perfect geconserveerd. Het lichaam verandert dan in een ijsmummie en wordt soms pas duizenden jaren later gevonden. Als de mummie al die tijd goed luchtdicht met het ijs omsloten is gebleven, is hij vaak nog in bijzondere goede staat als hij wordt uitgegraven.
De vondst van Ötzi
De oudste gevonden ijsmummie in Europa is Ötzi. Het is het lichaam van een man die zo’n 5300 jaar geleden leefde, in wat we nu de Kopertijd noemen. Wandelaars vonden hem aan de rand van een gletsjer in de Ötztaler Alpen. Sindsdien is hij meerdere malen uitgebreid onderzocht.
De oudste tattoos
De spullen die Ötzi bij zich had, leren ons over de Kopertijd en over zijn status en bezigheden. Maar de onderzoekers waren ook erg gefascineerd door de tatoeages die op ze op zijn lichaam vonden. Tatoeages gemaakt met roet, dat in een sneetje in de huid is gewreven. Een primitieve manier van tatoeëren, die past bij de tijd waarin Ötzi leefde.
Een bijzondere ontdekking
Bij zulke oude tatoeages ga je je natuurlijk afvragen waar ze voor dienden. Hebben ze te maken met een bepaalde stam of een leefgebied? Zijn het trofeeën voor overwinningen? Vertellen de tattoos een verhaal? Onderzoekers bogen zich over dit vraagstuk en kwamen tot een interessante ontdekking: De tatoeages van Ötzi zijn zeer waarschijnlijk gezet om pijn te bestrijden. Meer dan 50 van de tattoos zitten op plekken waar hij lichamelijk ongemak had, bijvoorbeeld door artrose. Het is dus goed mogelijk dat men 5300 jaar geleden pijn bestreed met inkervingen en roet. Bijzonder!