Waren Mozart en Salieri echt rivalen, zoals in de film Amadeus?

Als je de film Amadeus hebt gezien, dan zou je denken dat de componisten Mozart en Salieri de grootste vijanden waren. Maar in hoeverre is dit op waarheid gebaseerd? Stonden de muzikanten elkaar werkelijk naar het leven?

Een muzikale film over Mozart

In Amadeus, beste film-winnaar uit 1984, zie je een verhaal dat is gebaseerd op het leven van componist Wolfgang Amadeus Mozart. Eén van ‘s werelds grootste musici allertijden. De film was destijds een grote hit en werd genomineerd voor maar liefst 11 oscars. De film won er uiteindelijk 8, onder andere voor Beste Film, Beste Acteur (F. Murray Abraham) en Beste Scenario. De rol van Mozart werd gespeeld door Tom Hulce. Zijn rivaal Salieri werd vertolkt door F. Murray Abraham.

Vriend of vijand?

Hoewel de film echt gaat over het leven van Mozart, heeft de schrijver wel veel vrijheid genomen om er een eigen draai aan te geven. Een hoog oplopende rivaliteit maakt de film extra spannend. In de film zie je Mozart als labiel en vulgair supertalent. De Weense hofcomponist Salieri is neergezet als een jaloerse man, die Mozart manipuleert, uitput en misschien zelfs verantwoordelijk is voor zijn dood. Een beschuldiging die de kijker aan het denken zet. Is dit werkelijk zo gegaan?

Een onterechte beschuldiging

Volgens muziekhistorici valt het allemaal wel mee. Dat er rivaliteit tussen de twee componisten was, mag duidelijk zijn. Maar niet in deze extreme mate. Wanneer je op zo’n hoog niveau presteert, is er altijd jaloezie. Toch was er tussen Mozart en Salieri ook wederzijds respect. De musici werkten onder andere samen aan ‘per la ricuperata salure di Ofelia’, dat in 1785 in Tsjechië werd teruggevonden. Salieri was daarnaast een tijdje de leraar van Franz Xavier, de zoon van Mozart, en hij was ook aanwezig op de begrafenis van zijn zogenaamde rivaal. De geruchten dat hij Mozart vergiftigd zou hebben, deden Salieri groot verdriet.

Geschiedenis, Muziek ·
Ik hou van het leven. Ik heb zeer brede interesses, maar een bijzondere passie voor kunst en geschiedenis. Zij die de geschiedenis niet kennen, zijn gedoemd die te herhalen! Ik lever sinds juni 2020 bijdragen voor deze website.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

De tulp als investering? Geschiedenis van de grootste speculatiebubbel ter wereld

Wereldwijd staat de tulp bekend als nationaal symbool voor ons kikkerlandje. De kleurrijke bloemen zijn razend populair en de bloeiende bollenvelden trekken ieder jaar veel bekijks. Toch is de tulp bij lange na niet zo populair als in de zeventiende eeuw. Investeerders rolden over elkaar heen om tulpen te bemachtigen en er ontstond een ware tulpenmanie onder handelaars. 

Dwaze tulpenhandel in de Gouden Eeuw

Tussen 1634 en 1637 werd er volop gespeculeerd: Tulpenbollen waren gouden handel en hét product om nu in te investeren. Het duurde niet lang of de prijzen van de tulp schoten de pan uit. Bijna alle tulpenbollen werden verkocht voor bedragen die hoger waren dan het salaris van een ervaren vakman. Zelfs in opties op tulpen die nog in de grond zaten werd gespeculeerd. Men droomde van snelle rijkdom.

Een grote economische bubbel

Wie het van een afstand bekeek zou gedacht kunnen hebben dat investeerders hun verstand hadden verloren. Nooit eerder in de wereldgeschiedenis beschreven economen zo’n speculatiegolf. De term ‘tulpenmanie’ zou hierdoor nog vaak gebruikt worden als metafoor voor een grote economische bubbel.

Bizarre prijzen

De Hollandse tulp ging tijdens het hoogtepunt van de tulpenmanie voor bizar hoge prijzen over de toonbank. Terwijl er door handelaren nog steeds gespeculeerd werd, keerde het gewone volk zich tegen hen. Er werden pamfletten gemaakt waarin handelaars als zondaars werden aangesproken. Burgers zagen speculatie in die tijd als gokken en waarschuwden voor deze verdere handelspraktijken. 

Een anonieme schrijver uit Hoorn schreef in zijn pamflet in 1936 dat de paars-witte papegaaitulp Viceroi  tulp op dat moment evenveel waard was als 4 karrenvrachten rogge, 8 vette varkens, 4 vette ossen, 12 dikke schapen, 2 vaten wijn, 2 karrenvrachten tarwe, 4 vaten bier, 1000 pond kaas, 2 tonnen boter, een zilveren kelk, een bed, een aantal kledingstukken én een schip om deze vracht in te vervoeren. Bizar!

De bubbel knapt

Het einde van de gekte kwam in zicht toen bleek dat veel floristen tulpen hadden verkocht die zij niet bezaten, aan kopers die daar helemaal geen geld voor hadden. De bel knapte en de tulpenhandel stortte in. Als typisch Nederlands product kwam de tulp de crash wel weer te boven, maar de tulpenmanie was voorgoed voorbij.

Waarom was Leonardo Da Vinci zo’n bijzonder talent?

Waarom was Leonardo Da Vinci zo'n bijzonder talent?

Leonardo da Vinci is één van de grootste kunstenaars aller tijden. Deze alleskunner was architect, uitvinder, filosoof, natuurkundige, scheikundige, anatomist, beeldhouwer, schrijver en schilder. Hoe kan het dat één persoon zoveel talent in zich had?

Op zoek naar zijn talent

Toen Leonardo jong was had niemand gedacht dat hij het zo ver zou schoppen. Als kind van ongehuwde ouders mocht hij niet in de voetstappen van zijn vader treden en notaris worden. Al op jonge leeftijd zocht men daarom voor hem andere interesses waar hij zich in kon ontwikkelen. Met groot succes!

 

In de leer bij Verrocchio

Het duurde niet lang of het werd duidelijk dat Leonardo een begenadigd tekenaar en schilder was. Eenmaal in de leer bij Andrea del Verrocchio in Florence, kreeg hij de kans om ook andere talenten te ontdekken. Hij oefende zichzelf in tal van kunstvormen, maakte zelf muziekinstrumenten, bestudeerde het menselijk lichaam en beschreef uitvindingen die soms pas ver na zijn tijd daadwerkelijk zijn gemaakt.

Doordat hij de ruimte kreeg om zich zo breed te ontwikkelen en zelf alles aangreep om meer te leren, werd Leonardo bijzonder goed in heel veel verschillende dingen. Een echt multitalent dus!

 

Een voorbeeld voor velen

Met zijn vernieuwde technieken veranderde Leonardo Da Vinci de schilderkunst voor altijd. Zijn weergave van mensen was, door het bestuderen van anatomie, levensecht. Hij was daarmee een voorbeeld voor vele kunstenaars in zijn tijd, tot lang na zijn dood.

 

Beroemde schilderijen

Waar Leonardo minder goed in was, was het afronden van projecten. Zo is één van zijn beroemdste werken, de Mona Lisa, nooit in handen gekomen van de opdrachtgeefster. Toch werd dit schilderij een wereldberoemd meesterwerk. Wie had dat ooit kunnen denken?

Hoewel Leonardo da Vinci een alleskunner was, zijn de meeste van zijn beroemdste werken tekeningen en schilderijen, zoals de Mona Lisa, de Vitruviusman en Het Laatste Avondmaal.

 

Boeken vol uitvindingen

Had Leonardo in een andere tijd geleefd, dan had hij veel van zijn uitvindingen werkelijkheid kunnen zien worden. Hij schreef boeken vol aantekeningen en schetsen over de wildste ideeën. Deze waren vaak lastig te ontcijferen, onder andere omdat Leonardo zijn aantekeningen vaak in spiegelschrift schreef. 

Als ware visionair tekende hij helikopters, machinegeweren, een onderzeeboot en zelfs een apparaat met tandwielen waarvan men denkt dat het een mechanische rekenmachine voorstelt. Zijn zelfgebouwde vliegtuig was een mislukking, maar wel het begin van wat later de eerste werkende vliegmachine werd.

 

Een wereldberoemde grootmeester

Dat zo’n bijzondere kunstenaar vandaag de dan nog steeds geroemd wordt is niet meer dan logisch. Wereldwijd kent men Leonardo Da Vinci, bewondert men graag zijn kunst en mijmert men over de talenten van deze man, grootmeester in alles wat hij deed.